Osnove Kompjuterske forenzike

Kompjuterska forenzika predstavlja primenu kompjuterske istrage i tehnika analize u cilju utvrđivanja potencijalnih dokaza.

• Dokazi prikupljeni forenzičkim metodama se mogu koristiti u raznim vrstama istraga:
  • u građanskim parnicama za razvode, zlostavljanja i diskriminaciju
  • u slučajevima gde pravna lica zahtevaju prikupljanje dokaza – u pitanjima zloupotrebe službenog položaja, pronevere ili krađe intelektualne svojine
  • osiguravajuća društva koja traže dokaze u vezi sa prevarama osiguranja, zloupotrebe smrti, prava zaposlenog i slučajevima u vezi sa premijama osiguranja.

Digitalni dokazi su neophodni u širokom spektru istraga kompjuterskog kriminala, a kompjuterska forenzika se koristi različitim metodama u cilju otkrivanja podataka koji počivaju unutar kompjuterskog sistema ili za oporavak obrisanih, kriptovanih ili oštećenih podataka. Svaka informacija može biti od značaja u procesu otkrivanja ili osporavanja tvrdnji.

Kompjuterska forenzika predstavlja relativno novo polje nauke i tokom godina dobijala je razne nazive poput digitalna forenzika i analiza medija. Tek pre nekoliko godina prepoznata je činjenica da svi digitalni uređaji ostavljaju deliće informacija. Ovi delići predstavljaju značajan dokaz u raznim vrstama istraga.

Zainteresovanost za ovu problematiku se prvo javila kod profesionalaca iz oblasti krivičnog prava i obaveštajnih službi. Dok su informatičari i civilni sektor sa entuzijazmom prihvatili ovaj novi izvor informacija.

Termin kompjuterska ili digitalna forenzika označava primenu naučnih metoda u cilju identifikacije, prikupljanja i analiziranja podataka uz očuvanje integriteta originalnog dokaza, kao i lanca nadležnosti.

Kompjuterska forenzika se može definisati i kao proces prikupljanja, očuvanja, analize i prezentovanja digitalnih dokaza.

ASCLD-LAB je 2003. godine prepoznao digitalni dokaz kao ravnopravnu forenzičku disciplinu. Zajedno sa prihvatanjem kompjuterske forenzike kao legitimnog postupka analize dokaza dolazi i do povećanog interesovanja za obučavanje i edukaciju na ovom polju. Digitalna forenzička radna grupa formirana je da pomogne trenerima u cilju formiranja programa obuke.

Trenutno postoji više od trideset koledža i univerziteta samo u Americi koji obavljaju edukaciju na ovom polju.

Kompjuterska forenzika je nauka sticanja, prikupljanja, čuvanja i prezentovanja podataka koji su elektronski procesirani i uskladišteni na kompjuterskim medijima. Iako je relativno nova disciplina, ona ima potencijal da značajno utiče na specifične tipove istraga i krivičnih gonjenja.

Kompjuterska forenzika se značajno razlikuje od tradicionalih forenzičkih disciplina. Za početak, alati i tehnike koje ova disciplina zahteva su relativno lako dostupni svakome ko želi da sprovede forenzičku analizu. Nasuprot tradicionalnim analizama forenzičara, od kompjuterskih istražitelja se zahteva ispitivanje na svakoj fizičkoj lokaciji, a ne samo u kontrolisanim uslovima.

Prikupljanje digitalnih dokaza počinje kada se informacija i/ili fizički objekat prikupe ili pohrane u očekivanju ispitivanja. Termin dokaz implicira da je onaj koji je dokaz prikupio prepoznat od strane suda i da je proces prikupljanja takođe prepoznat kao legalan proces, u skladu sa lokalitetom sa koga je prikupljen.

Podatak ili fizički objekt postaje dokaz jedino kada je prikupljen od strane ovlašćenog lica.